Co zyskamy dzięki nowym wyspecjalizowanym sądom do spraw własności intelektualnej?

Co zyskamy dzięki nowym wyspecjalizowanym sądom do spraw własności intelektualnej?

Na początku lipca startują w Polsce specjalistyczne sądy do spraw własności intelektualnej. Będą to odrębne, wyspecjalizowane jednostki polskich sądów powszechnych. Kryzys „koronawirusowy” pokazał, że na rynku najbardziej potrzebne są innowacje, które trzeba odpowiednio chronić. Czy nowe sądy pomogą przedsiębiorcom skuteczniej mierzyć się z tym wyzwaniem?

Gdzie będą nowe sądy?

Sądy własności intelektualnej będą odrębnymi wyspecjalizowanymi jednostkami polskich sądów powszechnych. Zgodnie z rozporządzeniem wykonawczym do rozpoznawania spraw w I instancji właściwe będą Sądy Okręgowe w Warszawie, Gdańsku, Poznaniu, Lublinie i w Katowicach. W II instancji wyznaczone zostały Sądy Apelacyjne w Poznaniu i w Warszawie.

Z jakimi sprawami udasz się do nowych sądów?

Oprócz przeniesienia spraw do konkretnych jednostek pozytywne zmiany widać także w podejściu do definicji spraw własności intelektualnej. Wyspecjalizowane sądy zajmą się nie tylko przypadkami naruszeń praw autorskich i praw własności przemysłowej, ale także kwestiami zwalczania i zapobiegania nieuczciwej konkurencji oraz sprawami z zakresu ochrony dóbr osobistych w niektórych przypadkach, np. związanych z reklamą lub promocją towarów i usług lub działalności naukowej i wynalazczej.

Swoich praw w nowych sądach dochodzić będą mogły firmy w przypadku np. naruszenia praw do znaku towarowego, tajemnicy przedsiębiorstwa, nieuczciwej konkurencji, ale też osoby fizyczne, których nazwiska nadużyto w związku z promocją produktów, lub działaniami w mediach społecznościowych, czy też twórcy walczący z plagiatowaniem swoich prac.

Czy będzie szybciej i taniej?

Dużym problemem polskiego sądownictwa jest długość postępowań. W nowo ustanowionych sądach mają zasiadać specjalnie przeszkoleni sędziowie. Jednocześnie wprowadzony został obowiązek posiadania przez strony profesjonalnego pełnomocnika – rzecznika patentowego, adwokata lub radcy prawnego (gdy przedmiot sprawy przekroczy wartość 20 tys. zł.) Można się spodziewać, że wpłynie to pozytywnie na jakość i szybkość orzekania.

Nowe środki dochodzenia swoich praw

W postępowaniach przed wyspecjalizowanymi sądami pojawią się też nowe instrumenty prawne, które pozwolą skuteczniej bronić się przed zarzutami naruszenia cudzych praw własności intelektualnej.

Będzie łatwiej zabezpieczyć dowody i uzyskać informacje w sprawach o naruszenie. Wnioskując o wyjawienie i dostarczenie środka dowodowego będzie można np. uzyskać dokumenty bankowe, finansowe lub handlowe potrzebne do ujawnienia okoliczności naruszenia.

Nowością jest również wprowadzenie szczególnych rodzajów powództwa. Pierwsze z nich to powództwo o ustalenie, że określone czynności nie naruszają cudzych praw własności przemysłowej. Pozwoli ono przedsiębiorcom wchodzącym na rynek z nową marką lub produktem zwrócić się do sądu o sprawdzenie czy planowane działania biznesowe lub marketingowe nie naruszą praw innych firm lub osób.

Drugi rodzaj to powództwo wzajemne w sprawach o naruszenie prawa do znaku towarowego lub wzoru przemysłowego, obejmujące żądanie unieważnienia lub wygaśnięcia tych praw, które do tej pory było możliwe tylko przed Urzędem Patentowym.

Wcześniej sprawy dotyczące naruszeń praw autorskich i praw własności przemysłowej, nieuczciwej konkurencji, czy ochrony dóbr osobistych prowadzone były co do zasady w wydziałach gospodarczych lub cywilnych sądów powszechnych. Wydzielenie sądów do spraw własności intelektualnej pozwoli sędziom wyspecjalizować się, ujednolicić orzecznictwo i podnieść jego jakość.