Zmiany w prawie cz.1 „Rewolucja w ochronie znaków towarowych”
Prawa własności intelektualnej składające się na aktywa przedsiębiorstwa to narzędzie, które stosowane w sposób rozważny i zaplanowany, pomaga budować pozycję, a także przewagę konkurencyjną na rynku. Budowa silnego portfolio praw wyłącznych wymaga nie tylko określenia strategii działań, które powiązane byłyby z planami biznesowymi przedsiębiorstwa, ale także monitorowania działań podejmowanych przez konkurentów.
Mając na względzie zmiany przepisów ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej, które wejdą w życie w dniu 15 kwietnia 2016r., szczególnie istotne stanie się monitorowanie zgłoszeń znaków towarowych dokonywanych w Urzędzie Patentowym RP.
Według dotychczasowych przepisów w toku postępowania w sprawie uzyskania prawa ochronnego na znak towarowy, po dokonaniu zgłoszenia, ekspert Urzędu Patentowego weryfikował, czy w stosunku do zgłoszonego znaku towarowego nie zachodzą przeszkody bezwzględne, uniemożliwiające uzyskanie prawa wyłącznego, takie jak opisowy charakter oznaczenia, brak zdolności odróżniającej, sprzeczność z porządkiem publicznym lub dobrymi obyczajami, wprowadzające w błąd podobieństwo do zarejestrowanych wcześniej znaków przeznaczonych do oznaczania identycznych lub podobnych towarów i usług. Ponadto ekspert UPRP sprawdzał też, czy w stosunku do zgłoszonego znaku nie zachodzą przeszkody względne, np. czy znak nie jest identyczny lub podobny do zarejestrowanych wcześniej znaków przeznaczonych do oznaczania identycznych lub podobnych towarów i usług.
W toku postępowania także osoby trzecie miały prawo informować Urząd Patentowy o wszelkich okolicznościach, mogących stanowić przeszkodę do uzyskania prawa ochronnego.
Urząd Patentowy informował zgłaszającego o stwierdzonych przeszkodach, a także uwagach osób trzecich oraz umożliwiał zajęcie stanowiska i przedstawienie argumentów, w świetle których możliwym byłoby wydanie decyzji o udzieleniu prawa ochronnego na zgłoszony do rejestracji znak. Postępowanie rejestrowe przed Urzędem Patentowym było dwuinstancyjne i toczyło się średnio około 1,5 – 2 lat.
Wchodzące w życie w dniu 15 kwietnia 2016r. przepisy, diametralnie zmienią tryb postępowania w sprawie uzyskania prawa ochronnego na znak towarowy. Postępowanie ma być krótsze a zgłaszający szybciej uzyska prawo ochronne.
Zgodnie ze znowelizowaną ustawą, ekspert Urzędu Patentowego po wpłynięciu podania o uzyskanie prawa ochronnego (zgłoszenia) zweryfikuje, czy w przypadku zgłoszonego znaku nie zachodzą bezwzględne przeszkody dla jego rejestracji. Sporządzi też zawiadomienie o przeszkodach względnych, ale o charakterze czysto informacyjnym dla zgłaszającego. Natomiast, w ciągu 3 miesięcy od daty opublikowania informacji o dokonaniu zgłoszenia znaku towarowego, każdy będzie mógł wnieść sprzeciw wobec dokonanego zgłoszenia. Zawarte w sprzeciwie zarzuty będą rozpatrywane przez Urząd Patentowy w toku postępowania sprzeciwowego z udziałem obu stron (zgłaszającego i podmiotu, który wniósł sprzeciw).
W znowelizowanych przepisach pojawiła się także możliwość ugodowego rozwiązania sprawy – jeśli wola zawarcia ugody zostanie wyrażona po wniesieniu sprzeciwu, Urząd Patentowy nie tylko powinien powiadomić o takiej możliwości strony, ale także może przedłużyć termin na jej zawarcie. Jeśli do porozumienia nie dojdzie wówczas, Urząd rozpatruje sprzeciw w jego granicach i wydaje decyzje o oddaleniu sprzeciwu lub o jego zasadności – w całości lub w części.
Jeżeli w ciągu 3 miesięcy od daty opublikowania informacji o zgłoszeniu znaku towarowego do rejestracji nie wpłynie jakikolwiek sprzeciw, to Urząd Patentowy RP zarejestruje oznaczenie. To znaczy, że w przypadku braku sprzeciwu uzyskanie prawa ochronnego stanie się możliwe w czasie około 4-6 miesięcy.
Przedsiębiorcy powinni co do zasady przyjąć opisane zmiany z zadowoleniem, ponieważ znacząco skrócą i uproszczą procedury. Warto jednak zwrócić uwagę na pewien aspekt, który w praktyce może rodzić kłopoty.
Przepisy jednoznacznie wskazują, że sprzeciw wobec rejestracji znaku można zgłosić w ciągu 3 miesięcy od daty opublikowania przez Urząd Patentowy RP informacji o dokonaniu zgłoszenia znaku towarowego do rejestracji. Informacja o zgłoszeniach publikowana jest przez Urząd w Biuletynie Informacyjnym UPRP, który ukazuje się dwa razy w miesiącu.
Co to oznacza dla zgłaszającego? Po wpłynięciu sprzeciwu będzie trzeba podjąć decyzję w sprawie strategii dalszego prowadzenia postępowania zgłoszeniowego. Czy podejmować działania, które mają doprowadzić do zawarcia porozumienia i wycofania sprzeciwu, co pozwoli doprowadzić od rejestracji znaku, czy też zrezygnować z dalszego prowadzenia postępowania i wycofać zgłoszenie?
Można zminimalizować ryzyko kłopotów prowadząc tzw. monitoring, czyli weryfikację zawartości Biuletynu Informacyjnego UPRP. Pozwoli to ustalić, czy wcześniej nie zostały zgłoszone znaki towarowe na tyle podobne do oznaczenia, które ma zostać zarejestrowane, że będą podstawy do zgłoszenia sprzeciwu. Ponadto przedsiębiorca mający zarejestrowane znaki towarowe powinien sprawdzać regularnie, czy pośród nowych zgłoszeń nie ma oznaczeń, wobec których należałoby wnieść sprzeciw. Pamiętajmy, że od momentu publikacji zgłoszenia w Biuletynie UPRP są na to 3 miesiące. Po tym czasie znak zgłoszony np. przez konkurenta zostanie zarejestrowany i zacznie korzystać z ochrony. W takim przypadku jedynym sposobem wyeliminowania takiego znaku będzie złożenie wniosku o jego unieważnienie. To oznacza skomplikowane postępowanie sporne pomiędzy dwiema przeciwnymi stronami.
Analiza zmian przepisów, jakie wkrótce wejdą w Polsce w życie, pokazuje wyraźnie, że monitoring zgłoszeń i rejestracji znaków towarowych stanie się działaniem niezbędnym. Bez monitoringu bezpieczne i odpowiedzialne budowanie silnego portfolio znaków towarowych nie będzie możliwe.
W zależności od tego czy firma prowadzi działalność gospodarczą tylko w Polsce, czy także na innych rynkach, czy portfolio znaków obejmuje znaki rozpoznawalne i renomowane czy też znane jedynie lokalnie, należy odpowiednio dobrać rodzaj monitoringu. Możliwe są bardzo różne kombinacje parametrów monitorowania – można monitorować zgłoszenia tylko w Polsce, lub w wybranych krajach, na terenie Unii Europejskiej, albo innego regionu świata, np. Azji. Monitoring może obejmować wszystkie znaki należące do jednego przedsiębiorstwa, lub tylko niektóre, np. najważniejsze, może też uwzględniać oznaczenia konkurencji, pozwalając do pewnego stopnia orientować się w jej planach biznesowych.
Jak widać decyzja o tym, czy monitorować, co monitorować i gdzie monitorować jest silnie związana ze strategią ochrony praw własności intelektualnej przedsiębiorstwa. Stosowanie monitoringu pomaga w budowaniu silnego portfolio oznaczeń, co w dłuższej perspektywie z pewnością przyczyni się do osiągnięcia założonych celów biznesowych.
